Siulequt
Isumaginnittoqarfiup aqunneqarnera aaqqissuussaaneralu pillugit Inatsiartut peqqussutaat nr. 11, 12. November 2001-imeersumi § 10, imm. 5 naapertorlogu Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfik Inatsiartunut suliaqarfini pillugit ukiumoortumik nalunaaruteqartartussaavoq.
Nalunaarusiaq ukiumut ilivitsumoortuuvoq naammagittaalliuutillu tiguneqartut Naammagittaalliuuteqartarfimmilu aalajangiinerit qassiunerinik kisitsisit atorlugit nalunaarsuusiornerup saniatigut tunngaviusumik aalajangiinernik imaqartarluni.
Tunngaviusumik aalajangiinerni saqqummiunneqartuni kikkut pineqarnersut takuneqarsinnaajunnaarsinneqartarput.
Kommuninut, Kanukokamut, Inatsisartut Ombudsmandianut, Rigsombudsmandimut aammattaaq Isumaginninnermi Siunnersortinngorniat Ilinniarfiannut nalunaarusiaq nassiunneqartarpoq.
Naammagittaalliuteqartarfiup qarasaasiatigut nittartagaatigut www.nanoq.gl/dsa nalunaarusiaq pissarsiarineqarsinnaavoq, taamattaaq nalunaarusiaq Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfiup allattoqarfianut saaffiginninnikkut pissarsiarineqarsinnaalluni.
Februar 2007
Ole Rud
Siulittaasoq.
Isumaginnittoqarfiup aqunneqarnera aaqqissuussaaneralu pillugit Inatsisartut peqqussutaanni nr. 11 -mi, 12. november 2001-imeersumi § 10 imm. 5 naapertorlugu matumuuna Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfik 2006-mi sulisimanini pillugu nalunaaruteqarpoq.
Naammagittaalliuuteqartarfiup inatsisitigut tunngavissai
Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfiup sulinera 1. januar 1980-imi aallartippoq.
Isumaginnittoqarfiup aqunneqarnera aaqqissuussaaneralu pillugit Inatsisartut peqqussutaanni nr. 11-mi , 12. november 2001-imeersumi § 8 imm. 1 aammat 2 malillugit Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfik tassaavoq isumaginninnermi malittarisassat malillugit kommunip imaluunniit Naalakkersuisut aalajangigaat pillugit naammagittaalliuuteqartarfik.
Naammagittaalliuuteqartarfiup sulinera §§-ini 9-miit 11-mut inatsisitigut tunngavissinneqarpoq.
Naammagittaalliuuteqartarfik siulittaasoqassaaq allanillu sisamanik ilaasortaqassalluni. Naalakkersuisut siulittaasumik, taassuma sinniisussaanik, ilaasortanik sisamanik taakkulu sinniisusaannik ukiunut marlunnoortumik toqqaassapput. Siulittaasoq inatsisilerituutut soraarummeersimassaaq imaluunniit allatigut Kalaallit Nunaanni inatsisinik isumaginninnermut tunngasunik sukumiisumik paasisimasaqassalluni. Ilaasortat marluk isumaginninnermi inatsisinik ilisimasaqassapput, ilaasortallu marluk isumaginninerup iluani inuiaqatigiit ingerlaasiannik ilisimasaqassallutik. Naalakkersuisut Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfimmut allattoqarfeqarnikkut ikiuutissapput.
Naammagittaalliuuteqartarfiup katitigaanera
Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfik ukiumi nalunaarusiorfiusumi 2005- imi ukuninnga inuttaqarsimavoq:
Bendt Frederiksen, Upernavik
Nukákuluk Kreutzmann, Nuuk
Tukummeq Qaavigaq, Nuuk
Emilie Lennert, Sisimiut (upernaakkut tunuarpoq)
Naja Joelsen, Nuuk (septemberimi toqqarneqarpoq)
Ole Rud, Nuuk
Ole Rud ukiumi nalunaarusiorfiusumi Naammagittaalliuuteqarfimmi siulittaasuuvoq.
2006-imi septemberimi Naammagittaalliuuteqartarfimmik nutaamik Naalakkersuisut toqqaapput, ilaasortaareersullu sisamat tassaasut Bendt Frederiksen, Nukákuluk Kreutzmann, Tukummeq Qaavigaq aamma Ole Rud toqqaqqinneqarput. Naammagittaalliuuteqartarfimmi ilaasortatut nutaatut toqqarneqarpoq Naja Joelsen.
Aammattaaq Naalakkersuisut sinniisussanik sisamanik toqqaapput:
Kaali Olsen, Nuuk
Frederikke Zeeb, Nuuk
Stine Egede Nørbæk, Nuuk
Bertha Kreutzmann, Nuuk
Naalakkersuisut Allattoqarfiat Naammagittaalliuuteqartarfimmut allattoqarfiuvoq. Ukiumi nalunaarusiorfiusumi Naammagittaalliuuteqarfik tallimariarluni ataatsimiippoq.
Allattoqarnerup tungaatigut immikkut taasassat
Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfiup allattoqarnera Naalakkersuisut Allattoqarfiata isumagaa. Allattoqarneq marlunngorlugu avinneqarsinnaavoq, tassa allatsit suliassaviinik sulinermut (naammagittaaliuutinik tigooraaneq, suliamut tunngasunik paasiniaaneq, naammaagittalliuuteqartarfiup ataatsimiinnissaanik piareersaaneq, il.il.) aammalu naammagittaalliuutit inatsisinut tunngasortaasa suliarinerat.
Naalakkersuisut 13. november 2003 aalajangerpaat Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfik nammineerluni aqutassaminik aningaasaliiffigineqassasoq. 1,0 mio. koruuninik aningaasaliinissaq Naalakkersuisut siunnersuutigaat. Tamanna 2004-mut Aningaasanut Inatsisissap akuersissutigineranut atatillugu Inatsisartunit akuerineqarpoq. Aningaasaliissutit 2004-mi 2005-imilu attatiinnarneqarput. Naalakkersuisut 2006-imi aalajangerput aningaasaliissutit 1,35 mio. koruuninut qaffanniarlugit, aningaasaliissutit ilanerisigut inatsilerituumik suli ataatsimik atorfinitsitsinissamut aningaasassaqalernissaq anguniarneqarpoq.
Inatsisit naapertorlugit isumaginninnermut tunngasuni aalajangikkat (annikitsut ataasiakkaat assigiinngitsut pinnagit) Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfimmut naammagittaalliuutigineqarsinnaapput. Tamatuma nassataraa isumaginninnerup iluani aalajangikkat tamarluinnangajai pillugit innuttaasut naammagittaalliuuteqarsinnaanerat, tassalu suliassanik annertuumik sunniutilinnik, soorlu pinngitsaaliilluni meeqqanik angerlarsimaffiup avataanut inissiisarnernik Naammagittaalliuuteqartarfik tigusaqartarpoq, aammali annertunngitsumik sunniutilinnik, soorlu pensionisianut inummut tapiutit pillugit malittarisassat naapertorlugit aallaasimik kusanartumik, angallammut motoorimik il.il. qinnuteqaatinut kommunip itigartitsineri suliakkiissutigineqartarput.
Naammagittaalliuuteqartarfimmi allatsit/suliarinnittut Naalakkersuisut Allattoqarfianni fuldmægtigitut atorfinitsinneqartarput, ukiorlu aningaasaliiffik 2003 tikillugu Naalakkersuisut Allattoqarfianni sulisunut allanut ilaallutik atorfeqarsimallutik. Suliassanik suliarinnittussatut nalinginnaasumik inatsilerituut atorfinitsinneqartarput. Suliassat annertussusaat sulisussarsisinnaanerlu atorfimmilu qanoq sivisutigisumik atasinnaaneq apeqqutaatillugit 1988-imiit allatsit ataaseq-marluk atorfeqartinneqartarput. Suliassanik suliarinnittussaq ataaseq 2006-imi julimi atorfinitsinneqarpoq, taamaalilluni 2006-ip affaani kingullermi suliassanik sularinnittussat marluk ulloq ilivitsoq sulisussat sulipput, ukiup affaani siullermi sulisoq ataasinnaasimagaluartoq.
Naalakkersuisut Allattoqarfianni Naammagittaalliuuteqartarfiup allattoqarnikkut inissisimanerata nalaani inatsisilerituunik sulianik ingerlatsisussanik sulisussarsiortarneq sulisunillu tigumminnissinnaaneq ajornakusoorsimavoq. Atorfeqartartut nalinginnaasumik ukioq ataaseq missiliorlugu atorfimminni atasarsimapput. Sulisut taarseraannerujussuat aammalu ataatsimiinnermi ataatsimi suliassat taamaallaat 20-t 30-illu akornanni amerlassusillit suliarineqarsinnaanerat pissutaalluni Naammagittaalliuuteqartarfiup suliassaatai amerlasuut ukioq ataaseq sinnerlugu pisoqaassuseqarput, tamanna Naammagittaalliuuteqartarfiup assorsuaq naammaginngilaa.
Sulisumik marluinnik oqaasilimmik atorfinitsitsinissamut Naammagittaalliuuteqartarfik 2004-mi periarfissaqalerpoq, siulittaasorlu siulittaasutut inatsisit naapertorlugit aalajangiisaleriartuinnarsimavoq. Siulittaasoq annertusiartuinnartumik siunnersuinermi ilitsersuinermilu ikiuuttalersimavoq. Suliassalli takkussortut amerliartornerat pissutaalluni sulianik suliarittarnerup sivikillisarniarnera iluatsissimanngilaq.
Suliassat amerliartornerat pissutigalugu naammagittaalliuuteqartarfik nukissatigut annertusileriffigineqartariaqartoq Naammagittaalliuuteqartarfiup nalilerpaa. (Uani Naammagittaalliuuteqartarfiup maluginiarpaa naammagittaalliuuteqarfinnut allanut naleqqiullugu aningaasaliissutit annikinerusut, tassunga peqatigitillugu naak naammagittaalliuuteqartarfinnut allanut naleqqiullugu suliassat amerlanerugaluartut).
Maannakkut naammagittaalliuuteqartarfiup suliassai il.il. inatsisilerituunit pingasunit allaffimmiumillu (kontorfuldmægtigimit) ataatsimit suliarineqarsinnaasutut nalilerneqarput, tassa sulinerup qanoq aaqqissuunneqarnera apeqqutaalluni. Tassunga ilanngunneqassapput naammagittaalliuuteqartarfiup nutsigassaatai (ukiumut quppernerit 3000-it missaaniittut).
Naammagittaalliuuteqartarfiup 2006-imi sulinera
Naammagittaalliuuteqartarfiup ukiumi nalunaarusiorfiusumi naammagittaalliuutit katillugit 338-t tiguai. Qularnaallillugu paasinarsivoq naammagittaalliuutinik amerliartuinnartunik naammagittaalliuuteqartarfik tigusaqartalersoq. Taamaalilluni 2004-p naalernerani naammagittaalliuutit 220-t tiguneqarput. Nalinginnaasumik naammagittaalliuutit qaammammut 30-t 40-llu akornanni amerlassusillit naammagittaalliuuteqartarfimmut apuuttarput.
Naammagittaalliuutit tiguneqartut ima agguataarsimapput:
Isumaginninnermi pensionit utoqqarnillu paaqqinniffiit il.il. pillugit Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu aalajangiinernut naammagittaalliuutit 55-it
Naartunermi, erninermi qitornavissiartaarnermilu sulinngiffeqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu aalajangiinernut naammagittaalliuutit arfineq marluk
Pisortanit ikiorsiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu aalajangiinernut naammagittaalliuutit 85-it
Annertussusileriikkanik ikiorsiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu aalajangiinernut naammagittaalliuutit qulingiluat
Meeqqanik inuusuttunillu ikiorsiisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu aalajangiinernut naammagittaalliuutit 33-t
Annertuumik innarluutillit ikiorserneqartarnerat pillugu Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu aalajangiinernut naammagittaalliuutit 72-it
Meeqqanut tapiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu aalajangiinernut naammagittaalliuutit 24-t
Ineqarnermut tapiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu aalajangiinernut naammagittaalliuutit arfinillit
Meqqanut akilersuutit il.il. tunniunneqartarneri pillugit Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu aalajangiinernut naammagittaalliuutit arfineq marluk
Naammagittaalliuutit 40-t suliassatut itigartinneqarput aamma/imaluunniit oqartussaasunut allanut imaluunniit suliamut tassunga oqartussaasuinnut innersuussutigineqarlutik, naammagittaalliuuteqartup toqunera pissutigalugu suliassat unitsiinnarneqarput imaluunniit unitsiinnarneqarlutik naammagittaalliuummi sunarpiaq aammagittaalliuutigineqarnersoq ersinngimmat imaluunniit allatut naammassineqarlutik naammagittaalliuuteqartarfimmi suliarineqaratik.
Kommunikkuuttaarlugit Naammagittaalliuutit 2006-imi tiguneqartut
| Kommunit | Nammagittaalliuutit
2006-imi tiguneqartut |
Innuttaasut amerlassusaat | Innuttaasut 1000-iugaangata naammagittaalliuutit amerlassusaat |
| Nanortalik | 17 | 2.317 | 7,3 |
| Qaqortoq | 19 | 3.476 | 5,4 |
| Narsaq | 10 | 2.042 | 4,8 |
| Paamiut | 10 | 1.944 | 5,1 |
| Nuuk | 49 | 14.931 | 3,3 |
| Maniitsoq | 13 | 3.561 | 3,6 |
| Sisimiut | 10 | 6.179 | 1,6 |
| Kangaatsiaq | 15 | 1.471 | 10,2 |
| Aasiaat | 34 | 3.294 | 10,3 |
| Qasigiannguit | 5 | 1.371 | 3,6 |
| Ilulissat | 7 | 4.985 | 1,4 |
| Qeqertarsuaq | 5 | 1.054 | 4,7 |
| Uummannaq | 30 | 2.485 | 12,1 |
| Upernavik | 11 | 2.937 | 3,7 |
| Qaanaaq | 17 | 865 | 19,6 |
| Ammassalik | 4 | 3.041 | 1,3 |
| Ittoqqortoormiit | 1 | 543 | 1,8 |
Malugiuk:
Kommunit marluk pillugit naammagittaalliuut ataaseq, tassaasut Ilulissat aamma Ittoqqortoormiit.
Naammagittaalliutit amerlassussaat innuttaasut 1000-iuaangata
Aalajangiinerit siunissami tunngaviusussat
Naammagittaaliuuteqartarfik tallimanik aalajangiivoq siunissami aalajangiinerni tunngaviusartussanik:
Aalajangiineq 1
Annertussusileriikkanik ikiorserneqarnissamik qinnuteqaatinnik kommunip aalajangigaa 2005-imi september-ip 15-ianneersoq pillugu naammagittaalliuutit Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfiup 2006-imi novemberip pingajuanni suliaraa, imalu aalajangerluni
Aalajangiineq
Annertussusileriikkanik ikiorsiissutit pillugit xx Kommuniata aalajangigaa allanngortinneqarpoq. Suliassaq Isumaginnittoqarfiup aqunneqarnera aaqqissuussaaneralu pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 11, 12. november 2001-imeersoq naapertorlugu aalajangerneqarpoq, tassani ilaatigut ima allassimammat:
§ 8. Isumaginninnermi malittarisassat naapertorlugit kommunalbestyrelsi aalajangiisimatillugu suliamut attuumassuteqartup aalajangiineq Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfimmut naammagittaalliuutigisinnaavaa. Aalajangiinerup tiguneranit sapaatip akunneri sisamat qaangiutsinnagit Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfimmut naammagittaalliuuteqartoqassaaq.
aamma
Annertussusileriikkanik ikiorsiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat 12. november 2001-imeersoq, ilaatigut tassani ima allassimavoq:
§ 2. Kommunalbestyrelsi sulinermik inuussutissarsiuteqartunut annertussusileriikkanik ikiorsiissuteqassaaq,
- pineqartoq 18-inik ukioqalereersimappat pilersuisuuppalluunniit, aamma
- pineqartoq Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqarpat tassanilu inuit aqqisa allattorsimaffianni nalunaarsorsimappat.
Imm. 2. Imm. 1 naapertorlugu annertussusileriikkanik ikiorsertittoqarsinnaalertassaaq pineqartoq sapaatip akunnerini 13-ini kingullerni sulinermik inuussutissarsiuteqartutut sulisimappat piffissamilu tassani minnerpaamik nalunaaquttap akunnerini 180-ini sulisimappat.
§ 4. Ullormit suliffissaaruffimmit siullermit annertussusileriikkanik ikiorsiisoqartassaaq.
Imm. 2. § 8 malillugu ikiorsiissutit naatsorsorneqartassapput qaammatillu malittuinnaat 12-it ingerlaneranni katillugit sapaatip akunnerini 13-ini ikiorsiisoqarsinnaalluni.
xx Kommuniata suliap nassuiarnerani oqaatigaa, annertussusileriikkanik ikiorsiisarneq pillugu peqqussummi aalajangersakkat ilaannaat inatsisitigut toqqammavissaralugit aalajangikkat Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfimmut ingerlateqqinneqarsinnaasut. Tassunga atatillugu Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfiup oqaatigissavaa, isumaginninnerup iluani malittarisassat iluanni kommunalbestyrelsip aalajangigai Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfimmut suliassanngortissinnaagitit. Suliaq una suliarissallugu Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfik aalajangerpoq, xx Kommuniata inatsimmik paasinninnera annertussusileriikkanik ikiorserneqarnissamik piumasaqarsinnaanernut pingaaruteqarmat.
Annertussusileriikkanik ikiorsertissinnaalissaatit ulloq suliffissaaruffiit sioqqullugu sapaatip akunnerini 13-ini kingullerni sulinermik inuussutissarsiuteqartutut sulisimaguit piffissamilu tassani minnerpaamik nalunaaquttap akunnerini 180-ini sulisimallutit. Ulloq suliffissaruffik ima paasineqassaaq ulloq siulleq suleqqusaajunnaarfiit. Inatsimmik paasinninneq taanna peqqussummi § 4-mi ersippoq. Aammattaaq Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfiup nalilerpaa, inatsimmik paasinninneq ikiorserneqarnissamik qinnuteqartumut ajoqutaassanngitsoq, suliffissaaruttup ullormit siullermiit aningaasartuutiminik nammineerluni aningaasalersuisimanera pissutigiinnarlugu. Taamaalilluni Isumaginninnermi Naammagittaaliuuteqartarfiup nalilerpaa xx Kommuniata ulloq saaffiginniffik ullortut suliffisaaleqilerfittut siullertut isiginninnera inatsimmik paasinerluinerusoq.
Taanna tunngavigalugu Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfiup nalilerpaa, ulloq suliffissaaruffiit sioqqullugu sapaatip akunnerini 13-ini sulinermik inuussutissarsiuteqartutut minnerpaamik nalunaaquttap akunnerini 180-ini sulisimaguit, piffissamilu qinnuteqarfinni piumasaqaatit allaat naammassisimagukkit, annertussusileriikkanik ikiorserneqarnissamik pisinnaatitaasimasutit.
Tamanna tunngavigalugu Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfiup nalilerpaa, annertussusileriikkamik ikiorsiissutit pisinaasimasatit xx Kommuniata akilissallugit pisussaasoq, piffissami tassani ikiorsiissutaasimasut allat ilanngaatigalugit.
Annertussusileriikkanik ikiorsiinissamik xx Kommuniata itigartitsissutaa allanngortinneqarpoq.
Aalajangiineq 2
Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfiup 2006-mi martsip 3.-ani ataatsimiinermini, YY-p 2003-mi novemberip 14.-ani NN-p innarluuteqartunut peqqussummut ilaatinneqarsinnaanera pillugu itigartitsilluni aalajangiisimanera naammagittaalliutigisimasat suliarisimavaa, suliarineralu ima aalajangiiffigisimallugu:
Aalajangiineq
2003-mi novemberip 14.-ani allakkatigut Ilinnut nalunaarutigineqartutut aalajangiisimanerit allanngortinneqarput, annertuumik innarluutillit ikiorserneqartarnerat pillugu Inatsisartut peqqussutaat nr. 7, 3. november 1994-imeersoq naapertorlugu, tassanilu ilaatigut takuneqarsinnaavoq:
§ 3. Inuit 60-it inorlugit ukiullit Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najuga- qartut, eqqarsartaatsimikkut timikkulluunniit annertuumik innarluuteqarnertik patsisigalugu immikkut ukiorserneqarnissamik pisariaqartitsisut peqqussummi matumani malittarisassat tunngavigalugit ikiorserneqarsinnaapput.
Imm. 2. Innarluutit piginnaassutsikkullu killiffiit suut ikiorserneqarnissamut tunngaviussanersut pillugit malittarisassat Naalakkersuisut aalajangersarsinnaavaat.
Taamatullu annertuumik innarluutillit ikiorserneqartarnerat pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 28, 22. december 2000-imeersoq, ilaatigut ima allassimasoqarluni:
§ 1. Inuk annertuumik innarluuteqartarpoq pisinnaanera annertuumik killilerneqarsimappat. Pisinnaanerup annertuumik killeqalerneranut pissutaasinnaapput sivisuumik imaluunniit ataavartumik timikkut imaluunniit eqqarsartaatsikkut ajoquteqarneq, kiisalu nappaatit pissusissamisoortumik ineriartunnginnermik, imaluunniit kukkusumik kinguarsimasumilluunniit ineriartornermik kinguneqarsinnaallutilluunniit kinguneqartussat.
§ 2. Inuup pisinnaanera annertuumik killilerneqarsimasarpoq, pineqartoq innarluutini pissutigalugu
- nammineq pisariaqartitani, soorlu imminut eqqiluitsuutinnissaq, atisalersornissaq, nerinissaq assigisaallu, isumagisinnaanngikkaangagit, imaluunniit
- illup iluani silamilu nammineerluni angallasinnaanngikkaangat, matumani niuertarfilerineq, allanut pulaarneq, nalinginnaasumik sukisaarsartunut assigisaannullu akuusinnaaneq il.il. eqqarsaatigalugit, imaluunniit
- inunnut allanut attaveqarsinnaanngikkaanngat
§ 3. Timikkut ajoqutit tassaapput ajoqutit amigaatillu inunnguuserisat kingusinnerusukkulluunniit pilersut, assersuutigalugu tappiitsuulluniluunniit isigiarsunneq aamma tusilartuulluniluunniit tutsarlunneq, nukitsigut noqartoortarneq allatulluunniit nukillaarnerit, noqartarneq, oqalunniarnikkut ajornartorsiuteqarneq, timip pisataanik amigaateqarneq, uummatikkut/taqqatigut/tartukkut/tingukkullu ajoquteqarnerup kingunerisai, nagguarlunneq (gigteqarneq) kiisalu kromosomitigut ajoquteqarneq.
§ 4. Eqqarsartaatsikkut ajoqutit tassaapput assersuutigalugu marloqiusamik kinaassuseqartutut misigisimaneq allatigullu eqqarsartaatsikkut nappaatit, eqqarsartaatsikkut mattusimalluinnarneq imaluunniit eqqarsartaatsikkut kinguarsimasumik ineriartorneq.
Naammagittaalliuuteqartarfiup nalilersimavaa, NN ima innarluuteqartoq, innarluuteqartut pillugit maleruagassat naapertorlugit ikiorserneqarsinnaalluni.
NN pillugu suliassamut paasissutissani naleqquttuni takuneqarsinnaavoq, nappaateqartoq, qinnuteqarnerullu nalaani peqqissusaa innarluuteqartunut amerlasuutigut sanilliunneqarsinnaammat, innarluuteqartut pillugit peqqussummut ilaatinneqarsinnaalluni.
Naammagittaalliuuteqartarfiup pingaartissimavaa, innarluuteqarnermi peqqussummi pisinnaanerup annikillisimanera najoqqutarineqartartoq peqqussut naapertorlugu ikiorsiisoqassatillugu.
Kiisalu innarluuteqarnikkut inatsimmi pisinnaanerup annikillisimanissaata ataavartuunissaanik piumasaqaateqartoqanngitsoq, taamaatumik naammagitaalliuuteqartarfiup nalilersimavaa, inuit annertuumik nappaateqartut innarluuteqarnikkut inatsisinut aamma ilaatinneqassasut, taamaalillutillu inatsisit malillugit aamma ikiorserneqarsinnaallutik.
YY-p aalajangigaa allanngortinneqarpoq.
Naammagittaalliuuteqartarfik sinnerlugu
Ole Rud
Siulittaasoq.
Aalajangiineq 3
Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfiup 2006-mi aprilip 28.-ani ataatsimiinermini, Ilaqutariinnermut Pisortaqarfiup 2004-mi decemberip 7.-ni naapittarfimmi atuisartut 16-nit peqataanissamut akiliutissanik qinnuteqaatip itigartitsissutaanera pillugu naammagittaalliutit suliarisimavaa, imalu aalajangiisimalluni
Aalajangiineq
Ilaqutariinnermut Pisortaqarfiup aalajangersimasaa, 2004-mi decemberip 7.-ni ilinnut allakkatigut nalunaarutigineqarsimasoq allanngortinneqarpoq.
Annertuumik innarluutillit ikiorserneqartarnerat pillugu Inatsisartut peqqussutaat nr. 7, 3. november 1994-imeersumi, ilaatigut ima allassimasoqarpoq:
§ 18. Innarluutillit annertuumik innarluutillinnut paaqqinnittarfinniittut naleqquttumik suliassaqartinneqarnissaat Isumaginninnermut Pisortaqarfiup sapinngisamik isumagissavaa
Imm. 2. Suliassaqartitsineq suliffimmi Isumaginninnermut Pisortaqarfimmit pilersinneqarlunilu ingerlanneqartumi ulloq unnuarlu paaqqinnittarfimmut atatillugu pilersinneqarsinnaasumi pisinnaavoq, imaluunniit innarluutillip ulluunerani suliassaqartitsisarfimmut assigisaannulluunniit atalersinneqarneratigut pisinnaalluni. Imm. 3. Annertuumik innarluutillit suliassaqartinneqarnissaannut malittarisassat Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput, tamatumani innaarluutillip sulinermini aningaasarsiaqarsinnaanera pillugu malittarisassat ilanngullugit.
§ 26. Peqqussut manna tunngavigalugu aningaasartuutit, taamaattoq peqqussummi §§ 10-12 tunngavigalugit aningaasartuutit ilanngunnagit, Namminersornerullutik Oqartussanit akilerneqartassapput.
Imm. 2. Peqqussut manna tunngavigalugu kommunit aqutsinermut aningaasartuutaat kommuninit akilerneqartassapput.
Aamma annertuumik innarluutillit ikiorserneqartarnerat pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 28, 22. december 2000-imeersumilu:
§ 40. Ulluunerani sammisassaqartitsiviit, naapittarfiit inersimasunullu annertuumik innarluutilinnut nakkutigineqartumik sulliviit kommuninit, Isumaginninnermut Pisortaqarfimmit imaluunniit taakku suleqatigiinnerisigut pilersinneqassapput. Ulluunerani sammisassaqartitsivik, naapittarfik imaluunniit nakkutigineqarluni sullivik Isumaginninnermut Pisoqarfiup kommunillu suleqatigiinnerisigut pilersinneqarpat akisussaaffinnut akiliuteqartarnernullu tunngasut pillugit ingerlatsinissamut isumaqatigiissusiortoqassaaq.
Imm. 2. Ulluunerani sammisassaqartitsiviit, naapittarfiit nakkutigineqarlunilu sulliviit sammisassanik ineriartuutaasunik katsorsaataasunillu neqerooruteqartassapput.
Imm. 3. Nakkutigineqarluni sulliviit nakkutigineqarlunilu suliffiit aaqqissuunneqarsimassapput inuit annertuumik innarluutillit sulisumit nakkutilliisumit akuerineqaqqaaratik maskiinanik akuutissanillu navianarsinnaasunik imaluunniit allanik ajoqusiisinnaasunik atuisinnaajunnaarsillugit.
Imm. 4. Ulluunerani sammisassaqartitsivinni naapittarfinniluunniit sammisassaqartitsinermi peqataanermut akiliutissamik annertussusileriikkamik siumut isumaqatigiissuteqareernikkut kommunit najugarivitaasut imaluunniit Isumaginninnermut Pisortaqarfik akiliisinniarneqarsinnaapput.
Naammagittaalliuuteqartarfiup nalilerpaa, inatsisartut peqqussutaani, taamatullu peqqussummut oqaaseqaatini erseqqissumik takuneqarsinnaasoq, innarluuteqartut pillugit pequssut malillugu ikiorsiisarnermi aningaasartuutit naggataasumik Namminersornerusut akilertussaagai.
Taamatullu naammagittaalliuuteqartarfiup nalilerpaa, peqqussummi kommunit Namminersornerusullu akornanni innuttaasut innarluuteqartut suliassaqartinneqarnissaasa aallarnersarnissaannut akisussaanerup agguataarnerinnaa kisimi pineqarnertoq, aningaasartuutillu qanoq agguartaarnissaannut tunnganani.
Aningaarsartuutitigut akisussaanerup agguarnissaa peqqussummi § 26 kisimi malittarisaqarpoq, kingusinnerusukkullu nalunaarummi aalajangersakkamut innersuinikkut allanngortinneqarsinnaanani.
Kiisalu naammagittaalliuuteqartarfiup tikkuarpaa, 2003-mi 2004-milu peqataanermut akiliutissanik tunisisoqarsimasoq taamaalillunilu peqataanermut akiliussisaannarnissaq siornatigut ileqquusunut naappertuutussaalluni.
Qulaani eqqartorneqartut najoqqutaralugit naammagittaalliuuteqartarfiup inerniliuppaa, Ilaqutariinermut Pisortaqarfiup 2004-mi decemberep 7.-ni aalajangernera allanngortinneqassasoq, taamatullu naapittarfimmik atuisut 16-nit peqataasarnerinik akiliunneqassasut, 2004-mi novemberimi qinnuteqarsimaneq malillugu.
Naammagittaalliuuteqartarfik sinnerlugu
Ole Rud
Siulittaasoq.
Aalajangiineq 4
Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfiup 2006-mi martsip 3.-ani ataatsimiinermini, YY-p 2005-mi septemberip 30.-ani NN-p tapersersortimik ikiortissamik akunnernik aalajangersimasunik atorfinitsitsinissamut qinnuteqarnermi ilaanakuusumik itigartitsisimanera pillugu naammagittaalliutigisimasat suliarisimavaa, imalu aalajangiusimaannarneqartoq:
Aalajangiineq
YY-p aalajangernera, allakkiani 2005-mi septemberip 30-ani ilinnut nalunaarutigineqarsimasoq, aalajangersimaanarneqarpoq.
Annertuumik innarluutillit ikiorserneqartarnerat pillugu Inatsisartut peqqussutaat nr. 7, 3. november 1994-imeersumi § 7, imm. 2-mi aamma 3-mi takuneqarsinnaavoq:
§ 7. Innarluutillip kommunitut najugarivitaata inassuteqarneratigut ikiorsiiniut sorleq aallartinneqarsinnaanersoq Isumaginninnermut Pisortaqarfiup aalajangissavaa.
Imm. 2. Isumaginninnermut Pisortaqarfiup assersuutigalugu makku aallartinneqarnissaat aalajangiivigisinnaavai:
- iluaqusersuutinik pisinissamut ikiorsiineq,
- tapersersortitut ikiortinik atorfinitsitsinissamut ikiorsiineq,
- taamatullu annertuumik innarluutillit ikiorserneqartarnerat pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 28, 22. december 2000-imeersoq.
§ 11. Annertuumik innarluutilik nammineq inigisaminiiginnarsinnaanerminut, matumani najugaqaqatigiifik nakkutigineqarluniluunniit najugaqarfik ilanngullugit, perorsaanikkut tapersersorneqarnissamik pisariaqartitsitsoq sap. akunneranut nal. akunnerini arlalinni tapersersortitut ikiortilerneqarsinnaavoq.
§ 12. Tapersersortitut ikiortip annertuumik innarluutilik eqqarsartaatsimigut, timimigut inooqataanermigullu ineriartornerani tapersersussallugu suliassaraa. Imm. 2. Aammattaaq tapersersuisutut ikiortip annertuumik innarluutilik nammineerniarnerani tapersersussavaa. Tamanna assersuutigalugu imminut eqqiluitsuutinniarnerani atisalersorneranilu, aningaasaatiminik aqutsinerani niuerniartarneranilu ikiuinikkut pisinnaavoq. Aammattaaq inuk annertuumik innarluutilik inigisaminik nammineerluni ipeersaartitsiniarnerani, atisanik errorsinerani assigisaanillu tapersersorlugu ikiorneqarsinnaavoq.
Naammagittaalliortarfiup nalilersimavaa, YY-p tapersersortimik ikiortissamik akunnernik aalajangersimasunik atorfinitsitsinissamut qinnuteqarnermi ilaanakuusumik itigartitsisimanera patsisissaqarluartoq. NN 2004-mi innarluuteqarnermi nassatarisaanik ulluinnarni inuunerminik ingerlatsinissaminut sap.ak. akunnernik 160-nik tapersersorneqartarnissani pisariaqartissimavaa, XX kommunillu qinnuteqaataani pisariaqartitsineq tamanna 2005-mi allannguuteqarsimaneranut patsisissaqarsimanngilaq.
Tamanna tunngavigalugu Naammagittaalliuuteqartarfiup nalilersimavaa, YY-p aalajangiisimanera attatiinarneqassasoq tassalu NN sap.ak. akunnernik 160-nik tapersersortissaminik januarimi februarimilu 2005-mi tunineqassasoq.
Naammagittaalliuuteqartarfik sinnerlugu
Ole Rud
Siulittaasoq.
Aalajangiineq 5
Aalajangiineq 8/3 2006
Isumaginninnermi Naammagittaaalliuuteqartarfiup siulittaasuata naammagittaalliuutit kommunip XX aalajangiinera 1. januar 2005-meersoq, meeqqanut tapiissutinik pisinnaannginnerit pillugu suliarisimavaa, imatullu aalajangiisimalluni.
Aalajangiineq
XX kommunip aalajangiussaa allanngortinneqassaaq. Landstingip peqqussutaani nr. 11 31. oktober 1996-meersoq meeqqanut tapiissutit pillugit ilaatigut makku ersarissarneqarput:
§ 7 Meeqqanut tapiissutinik tunineqartarnissamik qinnuteqaat qinnuteqaateqartup kommunitut najugarivitaani isumaginninnermi ataatsimiititamut tunniunneqartassaq, kingusinnerpaamik ukiup tapiissuteqarfiusup aallartinnissaanut qaammammi tulliutumik kingullermi ulloq siulleq nallertinnagu.
Imm. 2. Meeqqanut tapiissutisisinnaatitaaneq ukiup tapiissuteqarfiusup ingerlanerani pissarsiarineqarpat tapiissutisisarnissamik qinnuteqaat qinnuteqaateqartup kommunitut najugarivitaani isumaginninnermi ataatsimiititamut pisariaqanngitsumik kinguarsaanani tunniunneqartassaaq, kingusinnerpaamik kvartalimi tapiissutinik pisinnaatitaalerfimmi ulloq siulleq nallertinnagu.
Imm. 3. Peqqusut manna tunngavigalugu qinnuteqaateqarnissaq piffissallu qinnuteqaateqarnissami killiliunneqartut pillugit innuttaasut ilitsersorneqarnissaat isumaginninnermi ataatsimiititap isumagissassaraa.
Inatsisartut peqqussutaanni meeqqanut tapiissutit pillugit erserpoq, XX kommunimit meeqqanut tapiissutit piniarukkit kingusinnerpaamik ukiup tapiissuteqarfiusup aallartinnissaanut qaammammi tulliutumi kingullermi ulloq siulleq nallertinnagu.
Aammattaaq peqqussummi erserpoq, XX kommunip pisussaaffigigaa qinnuteqarnissannut aammalu qinnuteqarnissamut killigititanik ilitsersussallutit.
Inatsisartut peqqussutaata meeqqanut tapiissutit pillugit nalinginnaasumik oqaaseqaatitaani erserpoq, kingusinaarluni qinnuteqarneq taamaallaat kvartalimik ataatsimik tunniussiffiussanngitsoq.
XX kommuni novemberi 2004 aallartilaarneranili illoqarfimmi allagartalersuisimavoq qinnuteqaqqinnissaq piffissaliussallu pillugit, aammalu illoqarfimmi radiukkut innuttaasut ilisimatissimallugit.
Nammineerlutit pisussaaffigaat piginnaatitaaffitit paasiniassallugit, XX kommunip pisussaaffini naammassisimavai allagartaliinnikkut radiukkullu paasissutissiinermigut. Isumaginninnermi Naammaagittaalliuuteqartarfiup XX kommunip aalajangiinera imatut allanngortippaa, meeqqanut tapiissutit kvartalit pingasut kingulliit 2005-mi pissagitit.
Ole Rud
Siulittaasoq.